حافظه روتر سیسکو

حافظه در روترهای شبکه نقش مهمی در عملکرد و کارایی آن‌ها دارد. روترها، به عنوان دستگاه‌های کلیدی در زیرساخت شبکه، اطلاعات و داده‌های مختلفی مانند سیستم‌عامل و تنظیمات اولیه را ذخیره می‌کنند؛ برای همین نیازمند انواع مختلف حافظه برای ذخیره‌سازی و پردازش داده‌ها هستند. در این مقاله، به بررسی حافظه‌های مختلف به‌ویژه حافظه فلش (Flash Memory) و اینکه هر داده در کدام بخش از حافظه قرار می‌گیرد، می‌پردازیم و اهمیت و کاربرد هر یک از آن‌ها را مورد بحث قرار می‌دهیم.

حافظه در روتر چیست؟

حافظه در روترهای سیسکو شامل انواع مختلفی است که برای ذخیره‌سازی سیستم‌عامل، پیکربندی‌ها و داده‌های دیگر استفاده می‌شوند. در زیر انواع حافظه موجود در روترهای سیسکو و وظایف هر یک به طور خلاصه توضیح داده شده‌ است.

انواع حافظه در روتر

روترها از چندین نوع حافظه برای انجام وظایف مختلف استفاده می‌کنند که شامل DRAM/EPROM/NVRAM و حافظه فلش می‌شود و تاثیر مستقیمی بر قیمت روتر دارند. حافظه FLASH در تصویر همان حافظه DRAM ما است.

DRAM (حافظه دسترسی تصادفی پویا)

• حافظه اصلی (Main Memory): برای اجرای نرم‌افزار روتر و نگهداری کانفیگ‌های در حال اجرا استفاده می‌شود.

• حافظه مشترک (Shared Memory): برای بافر کردن داده‌های انتقالی بین رابط‌های شبکه به کار می‌رود.

می‌توانید از دستور memory-sizeiomem# برای تنظیم نسبت حافظه DRAM که به حافظه اصلی و حافظه مشترک اختصاص داده می‌شود، استفاده کنید. همچنین می‌توانید از دستور زیر برای نمایش اطلاعات حافظه سیستم استفاده کنید:

Router#show memory

EPROM (حافظه فقط خواندنی قابل برنامه‌ریزی و پاک‌شدنی)

حافظه فقط خواندنی قابل برنامه ریزی و قابل پاک شدن (EPROM) اغلب به سادگی ROM نامیده می‌شود. در دستگاه‌های سیسکو، EPROM  پیش از خرید روتر سیسکو اغلب شامل موارد زیر است:

• نرم‌افزار ROM Monitor که یک رابط کاربری برای عیب‌یابی ROM فراهم می‌کند.

• نرم‌افزار boot loader/helper که به روتر کمک می‌کند تا زمانی که نمی‌تواند تصویر معتبر Cisco IOS را در حافظه فلش پیدا کند، بوت شود.

ویژگی‌های حافظه فلش	توضیح
پایداری و قابلیت اطمینان	حافظه فلش بدون نیاز به برق اطلاعات را حفظ می‌کند و به دلیل عدم وجود قطعات مکانیکی، دارای طول عمر بالاتری است.
سرعت و کارایی	حافظه فلش دسترسی سریع‌تری به داده‌ها را فراهم می‌کند که این امر برای بهبود کارایی روترها بسیار مهم است.
انعطاف‌پذیری در ارتقا	با استفاده از حافظه فلش، کاربران می‌توانند به راحتی سیستم‌عامل روتر را ارتقا دهند یا فایل‌های پیکربندی جدیدی اضافه کنند.

NVRAM (حافظه دسترسی تصادفی غیرفرار)

برای ذخیره اطلاعاتی مانند پیکربندی اولیه (startup config) و همچنین برای تنظیم رجیستر نرم‌افزار که برای تعیین تصویر مورداستفاده هنگام بوت کردن روتر استفاده می‌شود.

حافظه فلش (Flash Memory)

حافظه فلش به عنوان یک نوع حافظه غیر فرار، نقش مهمی در نگهداری داده‌ها بدون نیاز به برق دارد. این نوع حافظه در روترها برای ذخیره‌سازی سیستم‌عامل و فایل‌های پیکربندی استفاده می‌شود. از ویژگی‌های حافظه فلش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

کاربردهای حافظه فلش در روترها	توضیح
(IOS)  ذخیره‌سازی سیستم‌عامل	فایل‌های سیستم‌عامل (مانند Cisco IOS) معمولا در حافظه فلش ذخیره می‌شوند و در زمان بوت شدن روتر بارگذاری می‌گردند.
پیکربندی‌های پشتیبان	فایل‌های پیکربندی پشتیبان در حافظه فلش نگهداری می‌شوند تا در صورت بروز مشکل، به‌راحتی بتوان از آن‌ها استفاده کرد.
ارتقا نرم‌افزاری	با استفاده از حافظه فلش، کاربران می‌توانند به‌راحتی نسخه‌های جدیدتر سیستم‌عامل روتر را بارگذاری و نصب کنند.

حافظه فلش اغلب software image Cisco IOS را ذخیره می‌کند. در اکثر پلتفرم‌ها، این حافظه می‌تواند boot-images و یا فایل‌های پیکربندی را ذخیره کند.

مدیریت حافظه فلش

مدیریت صحیح حافظه فلش برای حفظ ثبات و کارایی شبکه ضروری است. Cisco ابزارها و روش‌های متعددی برای مدیریت مؤثر حافظه فلش ارائه می‌دهد مثل پارتیشن‌بندی حافظه و دانلود image و … . در ادامه با چند دستور کلی و با پارتیشن بندی آشنا می‌شویم:

توضیح	دستور
نمایش اطلاعات حافظه سیستم	show memory
نمایش پیکربندی استارت‌آپ ذخیره شده در  NVRAM	show startup-config
کپی فایل از  TFTP سرور به حافظه فلش	copy tftp: flash
پاک کردن محتوای حافظه فلش	erase flash

برای پارتیشن‌بندی حافظه فلش در روترهای سیسکو، باید از دستورات مناسبی در محیط CLI استفاده کنید. در ادامه مراحل و دستورات مربوط به پارتیشن‌بندی حافظه فلش توضیح داده شده است:

مراحل پارتیشن‌بندی حافظه فلش

مرحله اول:

ابتدا باید وارد حالت گلوبال روتر شوید. برای این کار از دستورات زیر استفاده کنید:

Router> enable
Router# configure terminal

مرحله دوم:

در حالت گلوبال از دستور "partition" استفاده کنید تا حافظه فلش به بخش‌های منطقی جداگانه تقسیم شود. به‌عنوان مثال، برای پارتیشن‌بندی یک حافظه فلش به دو پارتیشن با اندازه‌های مشخص، از دستورات زیر استفاده کنید:

partition flash: 288

مثال

فرض کنید می‌خواهید حافظه فلش روتر خود را به دو پارتیشن با اندازه‌های 16 و 32 مگابایت تقسیم کنید. دستورات زیر را باید وارد کنید.

Router> enable

Router# configure terminal

Router(config)# partition flash: 2 16 32 

Router(config)# end 

Router# write memory

جمع‌بندی

در این مقاله از سایت افق داده ها ایرانیان به این مورد اشاره کردیم که حافظه فلش در روترها نقش اساسی در بهبود کارایی، پایداری و قابلیت ارتقای این دستگاه‌ها دارد. این نوع حافظه با فراهم‌کردن امکان ذخیره‌سازی داده‌ها بدون نیاز به برق و با دسترسی سریع به اطلاعات، به بهینه‌سازی عملکرد شبکه‌ها کمک می‌کند. درک عمیق از انواع حافظه در روترها و کاربردهای هر یک می‌تواند به مدیران شبکه در پیکربندی و مدیریت بهتر سیستم‌هایشان کمک کند.