مانیتورینگ شبکه (نظارت بر شبکه) اطلاعاتی را برای مدیران شبکه فراهم میکند که در جهت تشخیص اجرایی شدن بهینه و مطلوب شبکه، به آن نیاز دارند. با استفاده از ابزارهایی نظیر نرمافزار مانیتورینگ شبکه، مدیران و مسئولان میتوانند کمبودها و نواقص را شناسایی کرده و کارآیی و بهرهوری را افزایش دهند.
سیستمهای مانیتورینگ شبکه شامل نرمافزارها و سختافزارهایی هستند که میتوانند جنبههای مختلف یک شبکه و عملکرد آن، از جمله ترافیک، استفاده از پهنای باند و بازهی زمانی آماده به کار بودن را ردیابی کنند. این سیستمها میتوانند دستگاهها و سایر اجزای تشکیل دهنده مرتبط با شبکه را تشخیص داده و همچنین جدیدترین بروزرسانیها را ارائه دهند.
مدیران و مسئولان شبکه به سیستمهای مانیتورینگ شبکه وابسته هستند تا به آنها در تشخیص سریع مشکلات دستگاهها یا اتصال آنها، و یا مسائلی نظیر تنگناهای ترافیکی (traffic bottlenecks) محدودکنندهی جریان دادهها کمک کنند. این سیستمها میتوانند با ارسال ایمیل یا پیغام به مدیران هشدار داده و با استفاده از تحلیل دادههای شبکه (network analytics) گزارشهایی را به آنها ارائه دهند.
پروتکلها مجموعهای از قوانین و دستورالعملها برای دستگاههای موجود در شبکه هستند که هدف آنها برقراری ارتباط با یکدیگر است. سختافزار شبکه برای انتقال دادهها باید از پروتکلها استفاده کند. سیستمهای مانیتورینگ شبکه از پروتکلها برای شناسایی و گزارش مسائل مربوط به عملکرد شبکه استفاده میکنند.
مدیران از طریق مانیتورینگ شبکه میتوانند تصویر واضح و شفافی را از تمام دستگاههای متصل در شبکه دریافت کنند. به علاوه، میتوانند نحوهی انتقال دادهها در بین دستگاهها را مشاهده کرده و سریعاً به شناسایی و تصحیح عوامل تضعیف کنندهی عملکرد و خرابی دستگاهها بپردازند.
شرکتهای مدرن و پیشرفته به مجموعهای از خدمات مرتبط با کسبوکار و وابسته به اینترنت متکی هستند. این خدمات شامل ارائهدهندگان سرویسهای ابری، ISPها، CDNها و همچنین ارائهدهندگان سرویسهای SaaS، UCaaS، VPNها و SECaaS میشود. هر کدام از این سرویسها از طریق اینترنت عمل میکنند و آنها را در معرض مسائل و مشکلات عملکردی ناشی از قطع اینترنت یا روتینگ قرار میدهد. قابلیت مشاهدهی اجزای شبکه به شما این امکان را میدهد تا بر مسائل و مشکلاتی که ممکن است بر کارکنان یا مشتریان شما تاثیر بگذارند، نظارت داشته باشید.
ابزارهای سخت افزاری و نرمافزاری در سیستمهای مانیتورینگ شبکه، کار و فعالیت دستی تیمهای فناوری اطلاعات را کاهش میدهد. این بدان معناست که کارکنان مهم و باارزش فناوری اطلاعات زمان بیشتری برای اختصاص پروژههای مهم برای سازمان در اختیار دارند.
سیستمهای مانیتورینگ شبکه میتوانند گزارشهایی در خصوص نحوهی عملکرد اجزای شبکه در یک دورهی خاص را ارائه دهند. با تجزیه و تحلیل این گزارشها، مدیران و مسئولان شبکه میتوانند پیشبینی کنند که سازمان چه زمانی به ارتقا یا پیادهسازی زیرساخت جدید فناوری اطلاعات نیاز دارد.
مانیتورینگ شبکه به سازمانها کمک میکند تا نحوهی عملکرد «عادی» شبکههای خود را متوجه شوند. بنابراین، زمانی که فعالیتهای غیرمعمول نظیر افزایش بیدلیل سطح ترافیک در شبکه رخ میدهد، شناسایی سریع مشکل و همچنین تشخیص تهدید امنیتی برای مدیران آسانتر میشود.
پروتکل مدیریت سادهی شبکه (SNMP) یک پروتکل لایهی کاربرد (application-layer) است که از سیستم ندا و پاسخ (call-and-response system) برای بررسی وضعیت انواع دستگاهها، سوئیچها و چاپگرها استفاده میکند. برای نظارت بر وضعیت و پیکربندی سیستم میتوان از SNMP استفاده کرد.
دستگاههای شبکه مانند روترها و سرورها از پروتکل کنترل پیامهای اینترنتی (ICMP) برای ارسال اطلاعات عملیات IP و تولید پیغامهای خطا در صورت خرابی دستگاه استفاده میکنند.
پروتکل شناسایی سیسکو با شناسایی دستگاههای سیسکو، تعیین نحوهی پیکربندی آنها و فراهم کردن امکان استفاده از پروتکلهای مختلف لایهی شبکه برای یادگیری در مورد سیستمهای دیگر، مدیریت این دستگاهها را تسهیل میکند.
پروتکل ThousandEyes Synthetics یک راهکار مانیتورینگ ترکیبی و اینترنتی برای تشخیص پیشگیرانهی مشکلات عملکردی شبکهی مدرن است.