فضای چند ابری (Multicloud) چیست؟

به استفاده از خدمات ابری توسط دو یا چند تأمین‌کننده ابر عمومی، فضای چند ابری یا Multicloud گفته می‌شود. این مدل، انواع گوناگونی از معماری ابری را شرح می‌دهد که در آن، تأمین‌کننده‌های مختلف برای یک برنامه (Application) وجود دارند اما از خدمات مشابه مانند مراکز داده و تجهیزات مکان‌یابی بهره می‌برند.

دلایل استفاده از مدل چند ابری

امروزه بسیاری از سازمان‌ها از چند ابری به عنوان استراتژی اصلی خود در حوزه خدمات ابری (Cloud Services) استفاده می‌کنند. دلیل آن، افزایش انعطاف‌پذیری برنامه‌ها و توزیع خدمات بین چند سیستم ابری برای پاسخ به نیازها و اهداف متنوع است. این استراتژی در مقایسه با مدل‌های تک‌ابری، مزایایی مانند کاهش ریسک، نوآوری بیشتر و صرفه‌جویی در هزینه‌ها دارد.

ابر ترکیبی (Hybrid Cloud) چیست؟

ابر ترکیبی یا Hybrid Cloud به ترکیبی از دو یا چند نوع ابر (خصوصی درون‌سازمانی، خصوصی میزبان شده یا عمومی) گفته می‌شود که به‌طور دقیق مدیریت می‌شوند تا قابلیت‌های همکاری، از جمله توازن بارگذاری، جابه‌جایی داده و مدیریت منابع را فراهم کنند.

تفاوت فضای چند ابری با ابر ترکیبی

• ابر ترکیبی معمولاً ترکیبی از ابر خصوصی و عمومی است که همسو و یکپارچه عمل می‌کنند.

• چند ابری (Multicloud) بیشتر به استفاده همزمان از چند ابر عمومی اشاره دارد و انحصاری به یک نوع ابر نیست.

• اصطلاح Hybrid Multicloud برای معماری‌هایی به‌کار می‌رود که ترکیبی از هر دو مدل (ابر ترکیبی و چند ابری) را در بر می‌گیرند.

مزایای مدل چند ابری

• ایجاد نوآوری: سازمان‌ها می‌توانند از نقاط قوت هر ارائه‌دهنده ابری در بخش‌های خاص بهره‌مند شوند. برای مثال، استفاده از یک پلتفرم به‌عنوان سرویس (PaaS) برای یادگیری ماشین و هوش مصنوعی یا انتخاب تأمین‌کننده‌ای که در یک منطقه جغرافیایی خاص خدمات بهتری ارائه می‌دهد.

• انعطاف‌پذیری و سطح اطمینان بالاتر: با به‌کارگیری چندین ارائه‌دهنده ابر، سازمان‌ها می‌توانند در صورت بروز مشکل در یکی از سرویس‌ها، همچنان عملکرد خود را ادامه دهند. این موضوع باعث افزایش پایداری و دسترس‌پذیری (Availability) می‌شود.

• کاهش ریسک: چند ابری مانع گرفتار شدن سازمان‌ها در وابستگی به یک فروشنده (Vendor Lock-in) می‌شود و قدرت انتخاب بیشتری به آن‌ها می‌دهد.

• کاهش هزینه‌ها: سازمان‌ها می‌توانند خدماتی را انتخاب کنند که از نظر هزینه به‌صرفه‌تر باشد و حتی از چند ابری به‌عنوان اهرم مذاکره برای قیمت‌گذاری بهتر استفاده کنند.

پیچیدگی‌های استراتژی چند ابری

در کنار مزایا، مدل چند ابری می‌تواند چالش‌هایی نیز به همراه داشته باشد. مهم‌ترین مسائل عبارت‌اند از:

• پیچیدگی مدیریتی: مدیریت چندین پلتفرم ابری و هماهنگ‌سازی آن‌ها می‌تواند برای تیم‌های IT و DevOps دشوار باشد. این موضوع نیازمند مهارت‌های جدید، ابزارهای مدیریتی متفاوت و نظارت دقیق بر هزینه‌ها است.

• قابلیت همکاری برنامه‌ها: انتقال برنامه‌ها بین تأمین‌کنندگان مختلف یا بین ابر عمومی و محیط درون‌سازمانی اغلب دشوار است؛ زیرا هر ارائه‌دهنده از پلتفرم ابری منحصربه‌فردی استفاده می‌کند.

• امنیت و شبکه: استفاده از چندین تأمین‌کننده سرویس ابری می‌تواند چالش‌هایی در زمینه سیاست‌های امنیتی، احراز هویت کاربران، مدیریت دسترسی و پروتکل‌های شبکه ایجاد کند. به همین دلیل، داشتن استراتژی امنیتی یکپارچه در مدل چند ابری ضروری است.

جمع‌بندی

مدل چند ابری (Multicloud) فرصتی برای سازمان‌ها فراهم می‌کند تا از مزایای متنوع ارائه‌دهندگان ابری بهره‌مند شوند، هزینه‌ها را مدیریت کنند و از وابستگی به یک سرویس‌دهنده جلوگیری نمایند. با این حال، برای موفقیت در پیاده‌سازی استراتژی چند ابری باید چالش‌هایی مانند پیچیدگی مدیریتی، امنیت و قابلیت همکاری را نیز در نظر گرفت.